Perydot - niezwykły kamień naturalny

Perydot to kamień osób urodzonych w sierpniu jak również pod znakiem Lwa, Panny i Strzelca. Nazywany jest również „kamieniem witalności”. Biżuteria z perydotem jest niewątpliwie pięknym dodatkiem do kobiecych stylizacji. Kolor tego kamienia naturalnego jest mieszanką jasnych letnich zieleni oraz cudownych jesiennych złotych odcieni.

Perydot - kamień naturalny

Perydot jest bardzo rzadką, szlachetną odmianą oliwinu, który pochodzi z grupy minerałów zaliczanych do krzemianów. Czasami zwany jest również chryzolitem co jest związane z jego zielono-żółtą barwą. Nazwa chryzolit została zaczerpnięta ze starożytnego greckiego słowa „chrysolithos”, oznaczającego „złoty kamień”, ponieważ w kamieniu często widać błyski złotego blasku. Zresztą właśnie pod nazwą chryzolit możemy znaleźć pierwsze wzmianki o perydocie w Biblii. Dlatego nie zdziw się, jeśli ktoś nazwie Twój kamień w pierścionku oliwinem lub chryzolitem. 😉 Perydot zbudowany jest z krzemianu magnezu i żelaza. Kolor perydotu może oscylować pomiędzy żółto - zielonym, o odcieniu złota, oliwkowym oraz brązowo - zielonym. Za stopień zieleni perydotu odpowiedzialna jest ilość żelaza.

Do tej pory badacze spierają się w sprawie pochodzenia słowa perydot. Istnieje kilka możliwości i każda z nich ma swoich zwolenników. Nazwa perydot może więc pochodzić:

• z greckiego słowa peridona oznaczającego coś zbliżonego znaczeniem do obfitość, hojność. Może to być związane z faktem, że swego czasu perydot uważany był za bardziej wartościowy kamień szlachetny niż diament. 😲
• z arabskiego słowa faridat oznaczającego kamień szlachetny, a jego szlachetność związana była z rzadkością występowania wśród dość powszechnie występujących innych reprezentantów oliwinów
• z francuskiego peritot oznaczającego nieczysty, ponieważ kamień ten miał kiedyś przypiętą łatkę dosyć "oleistego" wyglądu
• ze starołacińskiego słowa pederot, które odnosiło się do rodzaju opalu podobnego trochę do naszego kamienia.

Jak widać spór trwa i jego końca nie widać. 😉 Na domiar złego przez wiele lat perydot był również zwany szmaragdem ubogich co do tej pory wpływa na jego postrzeganie w branży jubilerskiej. Szkoda, bo to naprawdę cudowny i niezwykle rzadki kamień szlachetny. Z drugiej strony Rzymianie byli również wielkimi fanami tego klejnotu i nazwali go „szmaragdem wieczoru”, a to przez jego zdolność do niemal świecenia w ciemności.

Ciekawą cechą perydotu jest pleochroizm. Obrócisz kamień o kilka stopni, a zmienia kolor. Z jasnoróżowożółtego robi się ciemnozielony. To jak mały kalejdoskop w kieszeni. Niektóre okazy zmieniają się tak dramatycznie, że wyglądają jak dwa różne kamienie.

Perydot ma też drugą ciekawą właściwość – podwójną refrakcję. Światło wchodząc do kamienia dzieli się na dwa promienie. W praktyce oznacza to, że patrząc przez duży perydot widzisz podwójne kontury przedmiotów. Niezły efekt optyczny!

I na koniec gęstość. Zależy od ilości żelaza. Im więcej żelaza, tym cięższy kamień. I zazwyczaj ciemniejszy. Perydoty z wysoką zawartością żelaza mają ten charakterystyczny "oliwkowy" odcień, który tak cenią kolekcjonerzy.

Światowe zasoby perydotu

Prawdopodobnie pierwsze perydoty zostały wydobyte przez starożytnych Egipcjan na wyspie św. Jana (Zabargad) na Morzu Czerwonym. Nazywali go „klejnotem słońca”. Wierzyli, że chroni przed złym okiem i przynosi szczęście. Robotnicy pracowali głównie nocą. Nie z powodu upału, jak można by pomyśleć, ale dlatego, że wierzyli w świecenie perydotu w ciemnościach. Trochę to może przypominało polowanie na świetliki. 😉

Przez wiele lat perydot był mylony z innymi kamieniami szlachetnymi, przede wszystkim ze szmaragdem. Niektórzy naukowcy podejrzewają na przykład, że Kleopatra była rozkochana właśnie w perydocie, a jej kolekcja szmaragdów w rzeczywistości szmaragdami nie była...

Rzym przejął egipskie fascynacje. Rzymskie matki szlachetnych rodzin nosiły perydotowe kolczyki, bo miały chronić je przed złym okiem. Plinius Starszy wspominał o tym w swoich pismach, nazywając perydot "topazion" – co tylko dodało zamieszania do nazewnictwa. 😉

W średniowieczu było jeszcze gorzej z rozróżnianiem. Szmaragd, perydot, chryzotil – wszystko zielone szło do jednego worka. Dopiero w XVIII wieku mineralodzy zaczęli porządkować ten chaos. Okazało się, że połowa "szmaragdów" w królewskich koronach to tak naprawdę perydoty!

Dziś perydot wydobywa się głównie w kilku miejscach na świecie. Arizońskie złoża w rezerwacie San Carlos to prawdziwa kopalnia (dosłownie!). Odpowiadają za ok. 80% światowego wydobycia tego kamienia naturalnego. Apacze prowadzą tam wydobycie od dekad, a jakość tamtejszych kamieni jest naprawdę dobra.

Pakistan to inna historia. Tam, w górach Kaszmiru, znajdują się perydoty najlepszej jakości na świecie. Problem? Żeby tam dotrzeć, trzeba być prawdziwym himalaistą. I mieć szczęście polityczne, bo sytuacja w regionie bywa... napięta. Ale te kaszmirskie perydoty! Intensywnie zielone, czyste jak łza, niektóre wielkości śliwki.

Myanmar daje perydoty z żółtawym odcieniem. Chiny mają swoje złoża w Jilin, ale głównie na potrzeby lokalnego rynku. Norwegia? Tam perydot wydobywano już w średniowieczu! Złoże w Almklovdalen to prawdopodobne najstarsze znane źródło tego minerału w Europie. Poza tym perydot występuje w takich miejscach jak Sri Lanka, Brazylia, Rosja, Grenlandia, Meksyk, Antarktyda, Australia, RPA, Tanzania, Kenia, Zair, Somalia, Niemcy, Włochy oraz Polska.

Właściwości mistyczne perydotu

Jak już wspomnieliśmy perydot jest kamieniem osób urodzonych w sierpniu. Bardzo często jest wybierany jako prezent (w postaci biżuterii) na pierwszą i szesnastą rocznicę ślubu co znów związane jest z przekonaniem, że kamień ten przynosi szczęście. Perydot od dawna kojarzony jest ze szczęściem, a wiele kultur czciło niezwykłe i mistyczne elementy kamienia w swoich mitach i legendach. Był też czczony jako kamień posiadający zdolności uzdrawiające oraz dodający witalności i odwagi. Stąd też bardzo często rękojeści mieczy arystokracji były inkrustowane właśnie perydotem. Miał on dwojakie zadanie. Przynieść szczęście w walce i dodać odwagi właścicielowi.

Współczesna krystaloterapia też ma swoje teorie. Perydot ma podobno "otwierać czakrę serca", pomagać w problemach emocjonalnych, wspierać regenerację organizmu. Naukowo trudno to udowodnić. Ale jeśli komuś pomaga noszenie pięknego kamienia – czemu nie? 😉

W astrologii perydot to kamień sierpniowy. Ma chronić przed zazdrością (ironia - sam kamień często wzbudza zazdrość!), wzmacniać przyjaźnie i przynosić finansowe powodzenie.

Jak dbać o biżuterię z perydotem

Biżuterię z perydotami należy myć w wodzie o temperaturze pokojowej, po czym umieścić na krótko w słonecznym miejscu. Nie używaj lodowatej lub gorącej wody ponieważ kamień ten nie lubi nagłych zmian temperatury. Kamień jest kruchy i wrażliwy na działanie kwasów. Perydot jest delikatnym kamieniem naturalnym i należy go chronić przed zarysowaniem (np. od innych kamieni w szkatułce) i uderzeniami (nie rzucamy bransoletki na toaletkę tylko kładziemy 😉).

Ciekawostki dotyczące perydotu

Prawie wszystkie kamienie szlachetne tworzą się w skorupie ziemskiej, górnej warstwie planety, która ma około 30 km głębokości. W kolejnej warstwie, płaszczu, tworzą się tylko dwa klejnoty - diament i właśnie perydot. Perydot tworzy się w magmie i zostaje wydobyty na powierzchnię przez aktywność wulkaniczną. Taka wzmożona aktywność spowodowała, że w 2018 roku na Hawajach spadł deszcz... perydotów 😍.

Perydot został znaleziony na Księżycu w skałach, które zostały sprowadzone na Ziemię podczas misji Apollo w latach 60. i 70. XX wieku oraz w próbkach pyłu kosmicznego z sondy Stardust.

Moda na perydot

Moda to dziwna rzecz. Czasem kamień trafia na usta wszystkich, a potem znika na dekadę. Perydot miał swój czas w latach 60. XX wieku. Potem zrobiło się o nim cicho. A teraz wraca – w dużej mierze dzięki trendowi na „naturalne piękno”. Projektanci i jubilerzy zaczynają sięgać po kamienie, które nie są sztucznie poprawiane, nie błyszczą jak cyrkonie, ale mają w sobie autentyczność. Perydot się w to wpisuje idealnie. Nie jest pretensjonalny. Nie próbuje być szmaragdem. Jest sobą. I właśnie to, w dobie zmęczenia przesytem, działa na jego korzyść.

I może właśnie dlatego tak dobrze się go nosi. To nie jest kamień „na pokaz”, tylko raczej „dla siebie”. Ma coś intymnego. Jak ulubiony sweter – może nie najdroższy, ale ten, który zakładasz, gdy chcesz się poczuć dobrze we własnej skórze.

Gdzie kupić biżuterię z perydotem?

To pytanie jest proste! Najpiękniejsza biżuteria z perydotem jest dostępna w naszym sklepie jubilerskim Prana.